Muzeum II Wojny Światowej odsłoniło kolejny „Eksponat miesiąca”. Cykl wydarzeń pod tym hasłem miał inaugurację w październiku, a zapoczątkowała go prezentacja unikatowego steru polskiego bombowca PZL.23 Karaś używanego przez eskadry bombowe oraz rozpoznawcze podczas kampanii wrześniowej 1939. Eksponatem listopada są pamiątki po Antonim Kasztelanie, kapitanie piechoty i Marynarki Wojennej RP, który we wrześniu 1939 r. kierował kontrwywiadem Obrony Wybrzeża. Za swoją działalność został stracony przez Niemców w 1942 roku.
Od dziś w hallu głównym MIIWŚ (poziom -1) możemy oglądać kurtkę mundurową i czapkę Marynarki Wojennej - dary przekazane muzealnikom przez rodzinę kapitana oraz Zespół Szkół nr 1 w Wejherowie. Gablotę z pamiątkami odsłoniły córka Antoniego Kasztelana Maria Kasztelan-Janczewska i wnuczka Anna Bellwon wraz z zastępcą dyrektora Muzeum II Wojny Światowej Tomaszem Glinieckim i wicedyrektor Szkoły Podstawowej nr 6 w Wejherowie Bożeną Kowalską. Wśród przedmiotów związanych z kapitanem znalazły się eksponaty pochodzące z wystawy głównej – zdaniem obecnej dyrekcji, prezentowane dotychczas w sposób niewłaściwy – oraz pamiątki przechowywane w magazynach muzealnych, nigdy wcześniej nie pokazywane publicznie. – Ojciec mój tyle dla ojczyzny, dla Polaków, zrobił, że warto, aby młodzież wiedziała o jego walce dla Polski – powiedziała podczas czwartkowej uroczystości Maria Kasztelan-Janczewska. Tę walkę dokumentują także prezentowane tuż przy głównym wejściu do MIIWŚ nakaz aresztowania Kasztelana wydany przez Gestapo w 1940 r., dowód nadania z więzienia w Królewcu paczki zawierającej rzeczy osobiste straconego oficera oraz pochodzące z tej przesyłki przedmioty, m.in. zapalniczka, pudełko po papierosach i grzebień. Wszystkie pamiątki po Antonim Kasztelanie będą dostępne w hallu przez najbliższy miesiąc, po czym zostaną przeniesione na wystawę główną jako element „opowieści o postaci chwalebnej i bohaterskiej”. – Kapitan Kasztelan będzie miał swoje godne miejsce w Muzeum II Wojny Światowej – zapowiedział dziś dyrektor Tomasz Gliniecki.
Antoni Kasztelan urodził się 27 kwietnia 1896 r. w wielkopolskiej Gryżynie. W 1916 został wcielony do Armii Cesarstwa Niemieckiego. Otrzymał przydział do artylerii. W trakcie działań wojennych był dwukrotnie ranny, w tym ciężko pod Verdun. W 1919 r. wstąpił do szkoły podchorążych i od tego czasu pozostał w polskim wojsku. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej, a następnie służył w 49 Pułku Strzelców Kresowych w Kołomyi. W 1931 r. rozpoczął służbę w Marynarce Wojennej, w której od 1934 r. działał w Samodzielnym Referacie Informacyjnym Dowództwa Floty w Gdyni odpowiedzialnym m.in. za zwalczanie wywiadu niemieckiego oraz działania dezinformacyjne. We wrześniu 1939 r. był szefem kontrwywiadu Dowództwa Obrony Wybrzeża. Po kapitulacji Helu dostał się do niewoli – przebywał w dwóch oflagach i stalagu, gdzie odnalazła go niemiecka tajna policja Gestapo. Niemcy więzili go w Stutthofie, Gdańsku i Królewcu. W celu ukrycia faktu, że jest jeńcem wojennym jego kurtka mundurowa i czapka zostały pozbawione oficerskich oznak i galonów. Był brutalnie przesłuchiwany i torturowany. Za działalność w okresie międzywojennym, wbrew międzynarodowym przepisom chroniącym jeńców, niemiecki sąd skazał go na śmierć”. 14 grudnia 1942 r. Antoni Kasztelan został stracony w Królewcu przez zgilotynowanie. 16.11.2017 / fot. Mateusz Ochocki / KFP

dodaj do koszyka wszystkie wyświetlone zdjęcia