Od 25 marca do 18 sierpnia w Galerii Palowej Ratusza Głównego Miasta możemy oglądać wystawę opowiadającą o gdańskich początkach polskiego bigbitu. Zgromadzono tu blisko 150 eksponatów związanych z muzykami działającymi w latach 50., 60 i 70. Wśród pamiątek znajduje się m.in. mikrofon używany przez Rollingstonsów w Sali Kongresowej w 1967 roku. Zachęcamy do obejrzenia zdjęć Zbigniewa Kosycarza z legendarnego koncertu zespołu Rhythm and Blues w klubie Rudy Kot (24 marca 1959 r.) uznawanego za początek rock’n’rolla w Polsce.
Tak tak, polski bigbit to późne lata 50. XX wieku, dwa kluby i tysiące młodych ludzi zafascynowanych muzyką Zachodu. Władza ludowa uważała, że nowa, obca ideologicznie muzyka rockowa stanowiła zagrożenie dla ładu społecznego, zagrożenie któremu należy przeciwdziałać. Pierwszy, wyznaczający symboliczne początki polskiego rock’n’rolla, koncert zespołu Rhythm and Blues odbył się 24 marca 1959 r. w gdańskim klubie Rudy Kot. Na scenie Klubu Studentów Wybrzeża Żak w 1961 i 1962 roku zadebiutowali Czerwono-Czarni i Niebiesko-Czarni. 3 stycznia 1965 roku między godz. 11.00 a 14.30 w kawiarni „Cristal” w Gdańsku–Wrzeszczu powołana została do życia grupa muzyczna Czerwone Gitary, bodaj najpopularniejszy zespół w całej historii polskiej muzyki rozrywkowej.
– Trójmiasto i jego dwa wielkie porty morskie, pełniły rolę okna na świat, przez które do izolowanej Polski szybciej docierały nowinki kreowane przez zachodnią kulturę. Nic więc dziwnego, że stało się ono wylęgarnią i kuźnią artystycznych talentów działających na bardzo różnych polach. Jednym z nich była nowoczesna muzyka rozrywkowa, której głównym animatorem był redaktor Franciszek Walicki, twórca trzech najważniejszych zespołów pierwszej generacji polskiego rock’n’rolla. On też był pomysłodawcą fortelu, który polegał na zastąpieniu irytującego ludową władze terminu rock & roll bardziej neutralnym bigbitem i wręcz swojskim mocnym uderzeniem – mówi Marcin Jacobson, publicysta muzyczny i jeden z dwóch kuratorów wystawy.
Ogólnopolski sukces koncertu Rhythm & Blues w Rudym Kocie przyćmiły ekscesy młodzieży, która demolowała ławki, wybijała szyby, a nawet wystawiła nawet tramwaj z szyn. Ponad pół roku później Edward Gierek ukazem zablokował działalność zespołu. Młodzi muzycy mieli także inne problemy. – Administracyjne utrudnienia oraz niezwykle skromny asortyment dostępny w państwowych sklepach muzycznych nie przeszkadzały młodym ludziom w uprawianiu ukochanej muzyki. Nie mogąc zdobyć niezbędnych instrumentów, kolumn i wzmacniaczy, budowali sprzęt we własnym zakresie, niejednokrotnie uciekając się do kradzieży głośników z ulicznych megafonów, adaptując poniemieckie i sowieckie radioodbiorniki, konstruując gitary elektryczne z desek do prasowania, słuchawek telefonicznych itp. Źródłem zaopatrzenia bywała też kontrabanda. Na wystawie zobaczyć można m.in. zbudowany tym sposobem wzmacniacz Leszka Bogdanowicza (Rhythm and Blues), pierwszy elektryczny kontrabas skonstruowany przez Wiesława Katanę (Czerwono-Czarni) czy perkusję Ludwig sprowadzoną nielegalnie przez Jerzego Skrzypczyka (Czerwone Gitary). Obok nich w Galerii Palowej prezentowane są tzw. samodziały czyli urządzenia i instrumenty budowane przez rzemieślników i majsterkowiczów” – opowiada Marcin Jacobson.
Na wystawie „Nikt nam nie zabierze młodości. Narodziny bigbitu. Odsłona gdańska” zobaczymy także dwa zabytkowe mikrofony będące dzisiaj kolekcjonerskimi rarytasami. Pierwszy używany był na scenie Carnegie Hall w Nowym Jorku i w studio BBC w Londynie. Korzystali z niego Elvis Presley, Ella Fitzgerald i Frank Sinatra. Drugi widnieje na niemal wszystkich zdjęciach Micka Jaggera z legendarnego koncertu the Rolling Stones, który odbył się 13 kwietnia 1967 roku w Sali Kongresowej warszawskiego Pałacu Kultury i Nauki im. Józefa Stalina. W przerwie między finałem koncertu a kolejnym bisem mikrofon został skradziony ze sceny niemalże na oczach milicjantów... – Myślę, że odwiedzający naszą wystawę uświadomią sobie, jak wielkiego trudu wymagało wtedy granie ulubionej muzyki. Paradoksalnie produkowany w domu sprzęt muzyczny niejednokrotnie wyprzedzał technologicznie analogiczne rozwiązania z Europy Zachodniej czy USA – mówi Grzegorz Jedlicki z Muzeum Gdańska, kurator wystawy. Ekspozycję w Galerii Palowej można zwiedzić codziennie (do 18 sierpnia) za okazaniem biletu do wstępu Ratusza Głównego Miasta lub bezpłatnie dzięki Karcie Mieszkańca Gdańskiej Organizacji Turystycznej. 24.03.2019 / fot. Maciej Kosycarz / KFP

dodaj do koszyka wszystkie wyświetlone zdjęcia