Temat przekopu Mierzei Wiślanej i budowy kanału żeglugowego łączącego Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską powrócił na forum sejmiku województwa pomorskiego. Stało się się tak za sprawą projektu apelu złożonego przed kilkunastoma dniami przez przewodniczącego klubu radnych Prawa i Sprawiedliwości Jerzego Barzowskiego. „Sejmik województwa pomorskiego wzywa przedstawicieli wszystkich organów władz publicznych do zgodnej współpracy mającej na celu zakończenie w terminie budowy kanału żeglugowego przez Mierzeję Wiślaną” – głosił dokument. W wyniku dyskusji podczas dzisiejszej sesji sejmiku wnioskodawcy wycofali projekt apelu. Powodem zmiany treści odezwy zaproponowane przez Komisję Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.
Jednym z elementów przywołanych w dyskusji była ekspertyza dotycząca znaczenia przekopu w kontekście militarnego bezpieczeństwa państwa. Dokument został opracowany przez zespół ekspertów Instytutu Bezpieczeństwa i Rozwoju Międzynarodowego. – Chcąc poważnie podejść do treści apelu zwróciliśmy się do Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z prośbą o wskazanie analiz lub innych dokumentów potwierdzających militarne i gospodarcze znaczenie przekopu. Ministerstwo odesłało nam jedynie dwa linki do strony internetowej Urzędu Morskiego w Gdyni. Zwróciliśmy się również o przygotowanie analizy w zakresie obronności do Instytutu Bezpieczeństwa i Rozwoju Międzynarodowego. Materiał ten otrzymaliśmy pod koniec ubiegłego tygodnia – wyjaśniał przewodniczący sejmiku Jan Kleinszmidt.
W ekspertyzie Instytutu Bezpieczeństwa czytamy m.in.: „Żadne jednostki pływające Marynarki Wojennej, które mogą posiadać realne zdolności operacyjne, nie mogą bazować w porcie Elbląg. Nie mogą tym samym dostarczyć dodatkowych zdolności operacyjnych z tytułu ich bazowania w nowym porcie Elbląg. Gdyby nawet w przypadku mobilizacyjnych wysiłków państwa i gotowości do znacznego pogłębienia toru wodnego okazało się, że okręt klasy Fregata Rakietowa może wejść do „portu wojennego Elbląg”, to w przypadku wybuchu konfliktu na Wschodniej Flance NATO ta sama Fregata Rakietowa już pozostanie na trwałe pomnikiem zatopionym w „porcie wojennym Elbląg”, bądź też polegnie na dnie z honorem na współrzędnych geograficznych śluzy umiejscowionej na kanale przebiegającym przez Mierzeję Wiślaną. Miejscem, z którego może nadejść to zagrożenie (uderzenie, najprawdopodobniej rakietowe) będzie najbardziej zmilitaryzowany i najbardziej nasycony ilością uzbrojenia na jeden metr kwadratowy ziemi dystrykt, zwany Kaliningradzkim. Podsumowując ustalenia powyższej ekspertyzy, należy uznać, że uzasadnienie projektu przekopu Mierzei Wiślanej względami militarnymi jest nie do obronienia”.
Radni Prawa i Sprawiedliwości zaproponowali, by w uzasadnieniu apelu wzywającego samorządowców do zgodnej współpracy z rządem przy przekopie Mierzei Wiślanej i budowie kanału znalazły się następujące zdania: „Realizacja tej inwestycji zapewnia Polsce swobodny dostęp z Zalewu Wiślanego do Bałtyku, co jest istotne z punktu widzenia militarnego, zwłaszcza w kontekście działań polityki Federacji Rosyjskiej. Budowa nowej drogi wodnej przyczyni się też istotnie dla rozwoju gospodarczego Pomorza. Prowadzona inwestycja zapewnia dziś miejsca pracy w wielu pomorskich firmach uczestniczących w projekcie. Jej planowane dokończenie przyczyni się zaś do rozwoju wielu obecnych na Pomorzu branż – od transportowej po turystyczną (…) Wobec powyższego sejmik województwa pomorskiego wyraża stanowisko, że przekop Mierzei Wiślanej powinien być realizowany bez względu na bieżące uwarunkowania partyjne, a sens ważnej dla naszego regionu i naszej ojczyzny inwestycji nie może być podważany na potrzeby rozgrywek politycznych”.
Po poprawkach wniesionych przez Komisję Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej apel zasadniczo zmienił wymowę. Czytamy w nim m.in.: „Przekop Mierzei Wiślanej jest przedsięwzięciem o ogromnym wymiarze finansowym. Ma również olbrzymie znaczenie dla środowiska naturalnego, wprowadzając w nim nieodwracalne i trudne do przewidzenia zmiany. Realizacja tej inwestycji zapewni Polsce dostęp z Zalewu Wiślanego do Bałtyku, ale jedynie dla jednostek pływających o niskim tonażu. Według ogólnych deklaracji strony rządowej, Przekop może mieć również znaczenie militarne. Sejmikowi Województwa Pomorskiego nie są jednak znane żadne opracowania potwierdzające możliwość militarnego wykorzystania akwenu o średniej głębokości 2,5 metra. Budowa nowej drogi wodnej może mieć także wpływ na rozwój gospodarczy Pomorza. Kwestia ta wymaga jednak dalszych badań, szczególnie w świetle analiz społeczno-ekonomicznych sporządzonych na zlecenie administracji rządowej. Wskazują one na utratę efektywności inwestycji przy wzroście jej kosztów o więcej niż 20 procent w stosunku do początkowo zakładanych. Już dziś wiadomo, że koszty te wrosły o ponad 100 procent. Wobec powyższego Sejmik Województwa Pomorskiego wyraża stanowisko, że tak ważne inwestycje nie powinny być podejmowane dla uzyskania efektu propagandowego. Wynikać natomiast powinny z szeroko zakrojonego merytorycznego dialogu i współpracy wszystkich organów władz publicznych. Dobrą okazją do wykazania woli współdziałania będzie rozstrzygnięcie rozpatrywanego już od ponad 17 miesięcy odwołania Zarządu Województwa Pomorskiego od decyzji środowiskowej dla tej inwestycji”. Na koniec radni sejmiku przypominają, że na rządzie RP spoczywa pełna odpowiedzialność za realizację Przekopu oraz wynikające stąd konsekwencje. Do głosowania nad projektem apelu tej treści nie doszło. 22.06.2020 / fot. KFP

dodaj do koszyka wszystkie wyświetlone zdjęcia