Eseistka Joanna Wilengowska, poetka Anouk Herman, prozatorka Elżbieta Łapczyńska i tłumaczka Agnieszka Kowaluk laureatkami Nagrody Literackiej Gdynia 2025. Nazwiska zwyciężczyń poznaliśmy podczas gali finałowej w Teatrze Muzycznym im. Danuty Baduszkowej. Kostki Literackie wręczone zostały po raz dwudziesty. Oprócz statuetek zwycięzcy jubileuszowej edycji konkursu otrzymali nagrody finansowe w wysokości 50 tys. zł.
W kategorii eseistyka Kostkę Literacką odebrała Joanna Wilengowska, autorka książki „Król Warmii i Saturna” (Wydawnictwo Czarne), która tworzy subtelny portret relacji rodzinnej, ukazując uniwersalność tematów przemijania i międzypokoleniowych więzi. – Bardzo dziękuję kapitule za dostrzeżenie mojej warmińskiej opowiastki, takiej, wydawało mi się, drobnej – ze wzruszeniem mówiła laureatka. Zaskoczenia nagrodą nie ukrywała także poetka Anouk Herman, autorka tomu „Silesian Gothic” (Wydawnictwo Girls and Queers to the Front). To poezja, która sięga po obrazy ruin, poprzemysłowych przestrzeni i zapomnianych miejsc, by przekształcić je w mapę nowych doświadczeń. Herman tworzy język pełen oporu i emancypacji, w którym tradycja spotyka się z wyobraźnią przyszłości. W efekcie powstał zbiór odważny, eksperymentalny i wielowymiarowy, w którym Śląsk staje się terenem nowej symboliki, wolnym od narzuconych schematów. 
Elżbieta Łapczyńska, laureatka w kategorii proza, w powieści „Mowa chleba” (Wydawnictwo Agora) przenosi czytelnika do Rumunii lat osiemdziesiątych – świata brutalnego reżimu, w którym dzieci i kobiety stają się ofiarami systemowej przemocy. Autorka znana z „Bestiariusza nowohuckiego” tworzy opowieść niepokojącą, pełną metafor i nieprawdopodobnych wytworów wyobraźni, a zarazem boleśnie realistyczną. „Mowa chleba” to historia sierocińca, w którym los jednostki ginie w cieniu instytucji. Powieść rezygnuje jednak z łatwych wzruszeń, zamiast tego poraża siłą literackiego obrazu i bezkompromisową diagnozą.
Agnieszka Kowaluk, nagrodzona Kostką Literacką w kategorii przekład, pozwala czytelnikowi doświadczyć w polszczyźnie intensywności i wielogłosowości „Danych odosobowych” Elfriede Jelinek (Wydawnictwo W.A.B.). Książka austriackiej laureatki Nagrody Nobla, feministki, to proza rozpięta między żarliwym protestem a językowym eksperymentem, naszpikowana grami słownymi, filozoficznymi odniesieniami i rytmem, który nie daje wytchnienia. Tłumaczenie Kowaluk oddaje wszystkie niuanse tej niełatwej materii – zarówno gwałtowny rytm frazy, jak i ironię, sarkazm czy otwartą polemikę z tradycją literacką i filozoficzną. „Mówię, mówię, mówię” – mówi Elfriede Jelinek i dodaje: „o czym nie można milczeć, o tym trzeba mówić”. Ale jak mówić o nieadekwatności mówienia? Jak skutecznie powiedzieć o daremności mówienia? Jak oddać sprawiedliwość tekstowi, który chce oddać sprawiedliwość i zadośćuczynić ofiarom? Za tropienie tego „jak” w pracy, której nie potrafię sobie wyobrazić – ogromu pracy, jaką wykonała kapituła, za to „jak” serdecznie wam dziękuję. Dziękuję za tę nagrodę także w imieniu mojej autorki mistrzyni – Elfriede Jelinek –powiedziała Agnieszka Kowaluk. 29.08.2025 / fot. Anna Rezulak / KFP

dodaj do koszyka wszystkie wyświetlone zdjęcia