Na teatralny spacer po Gdańsku z Mieczysławem Abramowiczem wybrało się w niedzielne przedpołudnie kilkudziesięcioro miłośników historii miasta i jego kultury. Trasa wiodła od akwarium (Teatr Wybrzeże) do szekspirowskiej szkatułki. Byliśmy na Długiej, Szerokiej, Świętojańskiej, Mariackiej i Rybackim Pobrzeżu. Ceniony gdański pisarz, badacz dziejów teatru i reżyser zaciekawiał nas przeszłością teatralnych miejsc, które dziś niewielu gdańszczan kojarzy z Melpomeną. - Przed nami kamienica na ul. Szerokiej 82-83. To jest miejsce, gdzie na dawnej Breitgasse stała - przynajmniej częściowo - kamienica z numerem 83. Od początku XX wieku do pierwszych lat 40. działała tutaj restauracja „Żuraw”. W latach 1935-36 zainstalował się w tej kamienicy Teatr Żydowski działający w mieście już od początku lat 30. Założył go warszawski aktor Hersz Głowiński, który po kilkutygodniowych występach gościnnych w Gdańsku osiadł tutaj na stałe. Teatr grał w języku jidysz. Dołączyli później do niego artyści ze wschodniej Polski, z Krakowa, z Warszawy. W połowie lat 30. przyjechał m.in. znakomity aktor Rudolf Zasławski. Po jego wyjeździe i śmierci, do Gdańska przybył równie wspaniały aktor i reżyser Jonas Turkow, który w latach1937-38 prowadził Teatr Żydowski, ale już nie w tym miejscu – opowiada Mieczysław Abramowicz. W maju 2014 r. elewacje kamienic na ul. Szerokiej 77-87 poddane zostały gruntownej renowacji według projektu konserwatora zabytków Barbary Brzuskiewicz i architekta Marka Fidosza. Na fasadzie kamienicy nr 83 pojawiły się zdobienia i napisy przypominające, że w latach 30. XX wieku działał tu Teatr Żydowski. Rękę do projektu przyłożył nasz przewodnik. - Basia Brzuskiewicz wiedziała, że od wielu wielu lat zajmuję się badaniem i opisywaniem historii Żydów gdańskich, a głównie ich działalności artystycznej. Wiedziała też, że gdzieś tutaj, na Szerokiej, działał Teatr Żydowski. Wypytała mnie o to, a potem poprosiła, żebym zaproponował, jak taka fasada mogłaby wyglądać - dodaje znany pisarz. Zgoła inaczej prezentuje się ceglana elewacja kamienica na ul. Mariackiej. Ale tu też lada moment coś się zmieni. - Wystrój może nie jest bardzo teatralny, ale kamienica jest bardzo ważna teatralnie. Przez wiele lat mieszkała tutaj Marian Kołodziej, jeden z najwybitniejszych polskich scenografów, znany również ze swojej opowieści o traumie niemieckiego obozu koncentracyjnego. W 1940 r. został aresztowany w Tarnowie i przewieziony do Auschwitz. Był jednym z pierwszych więźniów tego obozu. Miał nr 432. Pamiętamy go jako znakomitego scenografa, m.in. z „Tragedii o bogaczu i Łazarzu”. Znany był z niesłychanie bogatej kreski barokowej, z dekoracji bardzo pochłaniającej uwagę widzów. Jego żona, Halina Słojewska-Kołodziej niestety dzisiaj jest poza Gdańskiem, a chciałem, żeby pomachała nam jak panienka z okienka. Przyjedzie dopiero w poniedziałek. Jutro jest bardzo ważny moment dla historii tej rodziny. Na murze z lewej strony wejścia widzicie państwo zaklejony element. Pod srebrną tablicą coś się skrywa. Otóż jest to tablica pamiątkowa poświęcona wspaniałemu scenografowi, którą jutro odsłoni prezydent Gdańska Paweł Adamowicz. Zapraszam serdecznie. Będą aktorzy w kostiumach zaprojektowanych przez Mariana Kołodzieja. O godz. 16 w poniedziałek przybędzie nam naoczny ślad kolejnego gdańskiego miejsca teatralnego – zaprasza Mieczysław Abramowicz. 11.10.2015 / fot. Krzysztof Mystkowski / KFP

dodaj do koszyka wszystkie wyświetlone zdjęcia