Album „Fot. Zbigniew Kosycarz. Niezwykłe zwykłe zdjęcia” trafił do rąk czytelników. Premiera wydawnictwa trwa od sobotniego południa w Centrum Handlowym Manhattan we Wrzeszczu. Na drugą część promocyjnego spotkania zapraszamy w niedzielę do Galerii Sztuk Różnych Kosycarz&MBeneda na ul. Ogarną 101.
Najnowszy, dwudziesty drugi album z Kosycarzowej serii uświetnia 100. rocznicę urodzin najbardziej rozpoznawalnego fotoreportera w powojennej historii Pomorza. Zbigniew Kosycarz nazywany był przez mieszkańców regionu latającym reporterem – wszędzie było go pełno. Zawodowiec, świadek historii, kronikarz codzienności. Dzięki niespożytej energii, jaką wkładał w swoją pracę, możemy dziś szeroko spoglądać w przeszłość, przywoływać znajome twarze, miejsca, wydarzenia – wszystko to, co budowało naszą tożsamość od lat 40. do początku lat 90. Możemy dzięki niemu podróżować w czasie.
– To już 22. tom. Tak tak, zaczęło się w 2006 roku. Myśleliśmy z Maćkiem, że będzie to jeden album (…) Najnowszy poświęcony jest tylko i wyłącznie twórczości Zbigniewa Kosycarza, który przyjechał na Wybrzeże w 1945 roku, poszedł na plażę, wszedł do wody i posmakował jej. Ponieważ był góralem, pierwszy raz widział morze, powiedział, że faktycznie woda jest słona. I został tutaj już na zawsze. Fotografował nie tylko Gdańsk, ale również Sopot, Gdynię, Kaszuby… W albumie znajdą państwo zdjęcia z Egiptu, ale również ze Szczecina, gdzie mieszkał jego brat. Zbyszek przez kilkadziesiąt lat pracował dla „Głosu Wybrzeża”. Publikował także w innych gazetach, m.in. w „Dzienniku” i „Wieczorze”, w „Czasie” , „Banderze” i „Przekroju” – przypominała podczas premiery Hania Kosycarz, wskazując jednocześnie na to, czym różni się ten najnowszy tom od wcześniejszych. Przede nie jest ułożoną chronologicznie opowieścią o jednym miejscu. – Staraliśmy się ułożyć zdjęcia z 50 lat w bloki tematyczne – dodawała wydawczyni.
Album zawiera ponad 220 starannie wyselekcjonowanych fotografii przywołujących powojenną historię regionu, przełomowe wydarzenia, ale również ulotne, codzienne chwile. Wiele z tych obrazów powstało w Trójmieście, najwięcej w Gdańsku, gdzie swoją siedzibę przy Targu Drzewnym miała przez pół wieku Zbyszkowa redakcja „Głosu”. Stąd „wylatywał” codziennie rano, by łapać w obiektywie swoje „delikatesy”. Te najbardziej znane były palce lizać! W kadrze wyszukanym w 1964 roku podczas spartakiady młodzieży na stadionie gdańskiej Lechii rozsmakowali się jurorzy konkursów fotograficznych i posypały się nagrody. „Delikatesów” nie mogło zabraknąć w jubileuszowym wydawnictwie, podobnie jak kilkudziesięciu innych ujęć głęboko zapadających w pamięć. N tym samym stadionie we wrześniu 1983 powstało inne ważne zdjęcie. – To był czas zdelegalizowanej „Solidarności”. Na stadionie przy Traugutta odbył się wtedy bardzo ważny mecz. Lechia nieznacznie przegrała z Juventusem 2:3, ale ta przegrana smakowała jak zwycięstwo. Interesowaliśmy się wszak nie tylko tym, co działo się na boisku, ale przede wszystkim oczy tysięcy kibiców były zwrócone na Lecha Wałęsę. W geście zwycięstwa przywódca największego w Europie ruchu społecznego został uchwycony obiektywem Zbyszka Kosycarza. To był dowód na to, że „Solidarność” wciąż jest, walczy, i jak wiemy, zwyciężyła.
– Dziękuję rodzinie Kosycarzy za to, że dokumentuje czasy wielkiego przełomu – powiedział Lech Wałęsa, gość specjalny premiery. – A wam, szanowni państwo, chciałem zachęcić, byście wspierali ich dokumentowanie. To jest o tyle ważne, że na naszej zmianie dokonują się dwa wielkie procesy. Po pierwsze, komunizm wyczerpał swoje możliwości i musiał być wymieniony. Po drugie, zorganizowanie świata po II wojnie światowej, strefy wpływów i granice też wyczerpały swoje możliwości. Naszemu pokoleniu pozostało przewalczyć to iy budować nową rzeczywistość Polski, Europy i świata. Ta dokumentacja, którą robi rodzina Kosycarzy, jest ważna, bo będziemy osądzani – indywidualnie i zbiorowo – jak tę szansę w sztafecie pokoleń wykorzystaliśmy. Dziękuję za to, że kontynuujecie dokumentację tych czasów – powiedział były prezydent RP.
Sięgamy do zdjęć ważnych, wielokrotnie publikowanych, ale nie brakuje w tym albumie perełek odkrytych niedawno, które przetrwały dziesiątki lat w postaci negatywów – w teczkach pozbawionych warstwy opisowej. Szperanina w prasowych annałach i rozmowy z nielicznymi już, niestety, świadkami historii pozwoliły nam wrócić do zapomnianych faktów, zdarzeń i ludzi zwyczajnie łapiących dzień. I niezwyczajnie. Taka wyjątkowa chwila stała się udziałem obserwatorów „latającego słonia”. Duże zwierze w klatce każdy widział, ale słonia w klatce zawieszonej nad pokładem statku – w latach 50. – tylko nieliczni. Z portu gdyńskiego pochodzi także kadr wykonany przez Zbyszka w punkcie kontroli owoców cytrusowych. Hiszpańskie mandarynki przechodzące przez ręce (i usta) inspektorów w latach 60. były iście świątecznym widokiem. Korespondują z tym obrazem trzcinowe żniwa na Powiślu. Nie z każdej trzciny będzie cukier, zdają się tłumaczyć uśmiechnięte oczy zapracowanych mam, którym towarzyszą ciekawskie maluchy. To bardzo piękna fotografia. Niezwykłym zwykłym zdjęciem są warcaby klasyczne w odmianie branżowej, czyli nakrętki kontra podkładki. U schyłku lat 60. takimi pionami grało się w świetlicy dla pracowników PKP na węźle kolejowym w Tczewie. Koń, jaki był kilkadziesiąt lat temu, każdy może zobaczyć na zdjęciach przedstawiających ludzi pracy – wiejskiego listonosza, który w czasach przed nastaniem klubów prasy i książki Ruch był jedynym terenowym doręczycielem gazet, czy też kowala z Żuław Elbląskich, przez którego kuźnię we wsi Jegłownik przewinęło się wielu adeptów tego z wolna zanikającego zawodu. Album „Fot. Zbigniew Kosycarz” to przede wszystkim ludzie. Nie byłoby tych zdjęć, gdyby nie było osób na nich uwiecznionych. Dzięki nim te fotografie są tak wyjątkowe. 6.12.2025 / fot. Krzysztof Mystkowski / KFP

dodaj do koszyka wszystkie wyświetlone zdjęcia