31 lat temu Elektrownia Wodna Żarnowiec w Czymanowie osiągnęła pełną moc - 680 MW. 28 lutego 1983 r. do Krajowej Dyspozycji Mocy włączony został ostatni z czterech hydrozespołów nowo wybudowanego zakładu energetycznego. Do dziś Żarnowiec pozostaje największą elektrownią szczytowo-pompową w Polsce. Zmodernizowana w latach 2006-2011 może pracować z mocą 716 megawatów przez 5,5 godziny, co pozwala zasilić 71 tysięcy mieszkań. W godzinach szczytowego zapotrzebowania całe Trójmiasto nie jest w stanie zużyć takiej dawki energii. Co ciekawe, żarnowiecka elektrownia zużywa jej więcej. Żeby wytworzyć 1 MW, musi pobrać z systemu elektroenergetycznego 1,12 MW. Bez zewnętrznego zasilania nie byłaby w stanie przepompować wody z Jeziora Żarnowieckiego do położonego 125 m wyżej sztucznego zbiornika Czymanowo. Uzupełnienie wody w zbiorniku wymaga ponad 6 godzin pracy czterech hydrozespołów w ruchu pompowym. Cała sztuka polega na tym, że magazynowanie energii w postaci wody w zbiorniku górnym odbywa się w czasie zwiększonej podaży prądu. Kiedy śpimy, woda z jeziora płynie do góry czterema stalowymi rurociągami o długości 1,1 km każdy. A kiedy następuje tzw. przysiad sieci – zwykle w godzinach porannych – Żarnowiec wchodzi do systemu, by zasilić go 716 megawatami. Maksymalny przepływ wody z góry na dół wynosi wówczas 700 metrów sześciennych na sekundę, co można porównać ze średnim rocznym przepływem Wisły w okolicach Warszawy.
- Elektrownia szczytowo-pompowa jest magazynem energii. Mówiąc krótko, zbieramy prąd, który nie znajduje odbiorców, by oddać go do sieci w godzinach szczytu – mówi Wojciech Lubocki, dyrektor techniczny Elektrowni Wodnej Żarnowiec. Strata energetyczna, związana z pracą hydrozespołów w ruchu pompowym, choć może brzmieć to paradoksalnie, w ostatecznym rozrachunku przekłada się zysk ekonomiczny. Elektrownia zarabia na dyspozycyjności, czyli na gotowości do wykorzystania w każdej chwili, kiedy zachodzi taka potrzeba. Łagodzenie krzywej dobowego obciążenia sieci nie jest jej jedynym zadaniem. - Jako jedyny na Pomorzu zakład energetyczny regulujemy napięcie w systemie elektroenergetycznym. Do naszych zadań należą także działania interwencyjne w przypadku awarii oraz tzw. podnoszenie systemu, kiedy pojawia się problem z uruchomieniem elektrowni cieplnych. Po rozpadzie systemu nie są w stanie samodzielnie powrócić do pracy. Żarnowiec śpieszy im wówczas z pomocą. Uruchamialiśmy już m.in. jeden blok w Dolnej Odrze podając elektrowni napięcie wydzielonym torem, a w ubiegłym roku podobną operację przeprowadziliśmy z Elektrociepłownią Gdańską. Kiedy zdarza się awaria i wypada blok cieplny o mocy 200 MW, to w ciągu trzech minut od naciśnięcia guzika w Warszawie jesteśmy w stanie rozwiązać problem. Aby zrekompensować ubytki w systemie spowodowane awarią w elektrowni cieplnej, wystarczy obciążyć jeden hydrozespół o mocy 180 MW – mówi dyrektor Wojciech Lubocki. 28.02.2014 / fot. KFP

dodaj do koszyka wszystkie wyświetlone zdjęcia