Piotr Wierzbicki, Michał Cichy, Piotr Janicki i Wiktor Dłuski zostali laureatami dziesiątej edycji Nagrody Literackiej Gdynia. Nazwiska zdobywców Kostek Literackich 2015 poznaliśmy w sobotę podczas uroczystej gali w hotelu Courtyard by Marriott. Niedziela upływała nagrodzonym autorom pod znakiem spotkań z czytelnikami we foyer Muzeum Miasta Gdyni. Do Nagrody Literackiej Gdynia nominowanych było w tym roku 20 książek. Kapituła wyłoniła je spośród 407 zgłoszeń.
Piotr Janicki odebrał w Gdyni nagrodę za tom poetycki „Wyrazy uznania” (Wydawnictwo Fundacja Na Rzecz Kultury i Edukacji im. Tymoteusza Karpowicza we Wrocławiu). - Książka poetycka, którą nagradzamy, była dla nas zupełną niespodzianką. Co więcej, niespodzianką zupełnie niewytłumaczalną. To jest spotkanie z wyraźnie odmiennym głosem, osobnym językiem i w ogóle z poetyką, która z tym i owym się kojarzy, ale na własnych prawach, nie nachalnie. Wyrazy uznania – zachwycał się tomikiem poety z Supraśla juror Jacek Gutorow. - Nic z siebie chwilowo nie wycisnę – z wielką szczerością wyznał Piotr Janicki, odbierając cenną statuetkę z rąk prezydenta Gdyni Wojciecha Szczurka.
W słowa obfitował finał gdyńskich zmagań z prozą. Michał Cichy, autor zwycięskiej książki „Zawsze jest dzisiaj" (Wydawnictwo Czarne w Wołowcu) nie musiał być w Gdyni trendy. - W prozie w tym sezonie nosi się książki grube. Ale nagroda ma już swoje lata, nie poddaje się modom i docenia także te cienkie... Za cierpliwość, za ciekawość, za klasę ulicznej gry w klasy – usłyszał w uzasadnieniu twórca współczesnego spacerownika po Warszawie. - Wierzę w literaturę, która sprawia, że opisane staje się widzialne, słyszalne, czasem dotykalne; że czujemy zapach. Wierzę w literaturę, która jest pod pewnymi względami podobna do filmu... Albo do fotografii. Zawsze, kiedy przywoływałem w pamięci słynne zdjęcie Henri Cartier-Bressona, który uchwycił moment, jak facet przeskakuje nad kałużą przy jednym z paryskich dworców i zatrzymał swoim aparatem ten ułamek sekundy, kiedy obcas jest jeszcze przed wpadnięciem do wody – ale my już wiemy, co stanie się potem – myślałem, że to jest rodzaj idealnej literatury. Wychodząc z takiego założenia starałem się pisać tak, żeby było widać – przyznał Michał Cichy.
Od 10 lat Kapituła Nagrody Literackiej Gdynia ma ten sam problem: za dużo jest dobrych książek eseistycznych. Spośród pięciu wspaniałych (i zachwyconych) pretendentów jurorzy wybrali Piotra Wierzbickiego i jego esej „Boski Bach” (Wydawnictwo Sic! w Warszawie). - W tytule mojej książki przymiotnik boski nie występuje jako komplement. Tu chodzi o to, że w przeciwieństwie do wszystkich innych geniuszy Bach wzniósł się najwyżej w wyrażaniu ludzkiego ducha i zawarł w muzyce więcej uczuć niż ktokolwiek, ale on sam był ponad tym (…) Nie trzeba być wariatem, żeby być wielkim artystą. Nie trzeba umierać młodo, nie trzeba chorować na gruźlicę, nie trzeba mieć miny męczennika. Ja tak myślę sobie, że jeżeli istnieje muzykalny Pan Bóg, tam gdzieś w niebie, to też siedzi nad Bachem i próbuje w kolejnych podejściach lepiej wreszcie go zrozumieć – przekonywał publiczność, a w pewnej mierze też siebie samego znany pisarze i publicysta, autor kilkunastu książek poświęconych sprawom polskim, problematyce metafizycznej oraz muzyce Chopina.
Nagrodę za przekład dzieła zagranicznego na język polski literacka Gdynia przeżywała dopiero po raz drugi. Kostka i 50 tys. zł przypadły Wiktorowi Dłuskiemu za nowe tłumaczenie „Martwych dusz” Mikołaja Gogola (Wydawnictwo Społeczny Instytut Wydawniczy Znak w Krakowie). Laureat dziękował jurorom w imieniu własnym oraz rozsianych po całym świecie kolegów po fachu. - Przekład jest do pewnego stopnia pracą dosyć anonimową. Mało się o nim mówi, rzadko się go krytykuje, rzadko chwali, za to często, omawiając jakąś książkę zagraniczną, o tłumaczach się po prostu zapomina – podkreślał w Gdyni Wiktor Dłuski. Przekładem zajmuje się od blisko czterdziestu lat. Przetłumaczył na język polski blisko pół setki dzieł literatury francuskiej i rosyjskiej. „Martwych dusz” nie mógł odrzucić. - To niesłychane bogactwo i osobliwość języka Gogola, w którym przeplatają się najrozmaitsze rejestry przebogatego zresztą języka rosyjskiego. Gogol był niesłychanie skomplikowaną osobowością i ta komplikacja występuje również w jego języku – wyjaśniał nam laureat Nagrody Literackiej Gdynia. 6.09.2015 / fot. Krzysztof Mystkowski / KFP

dodaj do koszyka wszystkie wyświetlone zdjęcia