Przed historycznym budynkiem Biblioteki Gdańskiej PAN przy ul. Wałowej 15 stanął pomnik-ławeczka dr. Mariana Pelczara (1905-1983), historyka, organizatora życia naukowego i kulturalnego w polskim Gdańsku. Pierwszy powojenny dyrektor Biblioteki Miejskiej, przekształconej później z jego inicjatywy w placówkę Polskiej Akademii Nauk, przejął symboliczne klucze do gdańskiego księgozbioru 9 kwietnia 1945 roku. Gdy przekroczył progi Danziger Stadtbibliothek, zastał gołe ściany. Potem okazało się, że część zbiorów została przeniesiona na niższe kondygnacje magazynu. Wiele ksiąg wywieziono stąd w czasie wojny do innych miast, m.in. do Malborka i Pelplina. „(...) Mnie jednak przede wszystkim pilno było dotrzeć do budynku Biblioteki, zobaczyć jego stan, dowiedzieć się, co się dzieje z księgozbiorem... Nigdy chyba nie byłem tak podniecony i zdenerwowany, jak wtedy, gdy miałem się naocznie przekonać, czy w ogóle istnieje mój wymarzony warsztat pracy w Gdańsku, czy też leży w gruzach i zgliszczach” – wspominał Marian Pelczar przejęcie Biblioteki Miejskiej. Zajmował się rewindykacją księgozbioru. Przez lata odzyskiwał dla gdańszczan najcenniejsze wydawnictwa. Biblioteką kierował do 1973 r. – On wytyczył kierunki dla biblioteki, był do tego doskonale przygotowany, znał Gdańsk z okresu przedwojennego. Jestem przekonana że to miejsce i upamiętnienie mu się należy, to był jego drugi dom, jeżeli nie pierwszy – podkreślała dr Anna Walczak, dyrektor Biblioteki Gdańskiej PAN, podczas dzisiejszej uroczystości odsłonięcia pomnika-ławeczki wieloletniego opiekuna gdańskich zbiorów. Można się przysiąść, sięgnąć po książkę spoczywającą w wyciągniętej dłoni. Figurę dyrektora zaprojektował i wykonał gdański artysta Adam Arabski. Sponsorem rzeźby jest miejska spółka Gdańskie Autobusy i Tramwaje. Pomnik odsłoniła Maria Pelczar, córka zasłużonego dla miasta historyka i... dyrektor Biblioteki Gdańskiej PAN w latach 1998-2009. Towarzyszył jej wnuk Mateusz. W ruch poszły historyczne nożyce, te same, którymi w 1946 roku przecinano wstęgę z okazji otwarcia Biblioteki Miejskiej. – Obejmując ten budynek, ojciec był pełen lęku i nadziei jednocześnie, że jednak coś z bezcennych zbiorów ocalało. Ogarnia mnie wzruszenie i radość, że mogłam doczekać tej chwili, że doceniono odwagę i wiarę moich rodziców, że to, co leży w gruzach, można uratować – nie kryła pani Maria. Odsłonięciu pomnika przed historycznym budynkiem Biblioteki Gdańskiej towarzyszyła wystawa plenerowa opowiadająca o pierwszych powojennych bibliotekarzach pt. „Oni byli pierwsi…”. 9.04.2018 / fot. Mateusz Ochocki / KFP

dodaj do koszyka wszystkie wyświetlone zdjęcia